آیا تمرینات بدنسازی باعث کوتاهی قد می‌شود؟
امروزه اغلب نوجوانان علاقمند به وزنه‌زدن در باشگاه‌ها هستند. سوالی که مطرح است و موجب نگرانی بسیاری از والدین گشته، این است که آیا تمرینات بدنسازی باعث کوتاهی قد فرزندشان می‌شود یا خیر؟ در این مقاله قصد داریم پاسخ این پرسش را به صورت کامل مطرح کنیم.
انجام تمرینات بدنسازی در سنین نوجوانی مزایایی دارد که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش قدرت و شاخص استحکام استخوان
- کاهش خطر شکستگی و نرخ آسیب‌های مرتبط با ورزش
- بالا رفتن اعتماد به نفس
آیا تمرینات بدنسازی روی رشد قد تاثیر منفی می‌گذارد؟
در ابتدا بهتر است شما را با صفحه رشد در بدن انسان آشنا سازیم. در بدو تولد نوزادان، رشد آن‌ها آغاز می‌گردد و تا پایان سن ۱۸ سالگی ادامه میابد. در قسمت بالا و پایین انتهایی استخوان‌ها، لایه نازک غضروفی وجود دارد که در اصطلاح به آن صفحه رشد می‌گویند. با افزایش سن به مرور زمان سلول‌هایی که در صفحه غضروفی وجود دارند؛ جای خود را به سلول‌های استخوانی می‌دهند. بدین ترتیب بعد از یک سنی دیگر فرد رشد نخواهد کرد. زیرا صفحه غضروفی به استخوانی تبدیل شده‌است.
در پاسخ به پرسش آیا تمرینات بدنسازی روی رشد قد تاثیر منفی می‌گذارد؟ باید گفت در این رابطه مربیان باشگاه و تحقیقات علمی کاملا دو نتیجه متضاد را بیان می‌کنند. محققان معتقدند که ورزش کردن و وزنه زدن موجب افزایش ترشح تستسترون و رشد قد می‌شود.
این موضوع در حالی است که عده‌ای از مربیان بر این باورند که چون صفحات غضروفی بسیار حساس هستند؛ هنگام بدنسازی و وزنه زدن فشار وارد بر صفحات زیاد می‌شود و صفحه رشد را سریع‌تر می‌بندد. زمانی که از رشد کودکان و نوجوانان صحبت می‌کنیم؛ منظورمان قد کشیدن و طویل شدن استخوان‌ها است. سایر اعضای بدن از این کشیدگی حمایت می‌کنند و حجیم و بزرگ می‌شوند.
آیا بدنسازی در نوجوانی باعث کوتاهی قد می‌شود؟
بسیاری از افراد همچون رایان شارپ تمرینات بدنسازی را از سنین پایین آغاز کردند و هیچ اختلالی در روند رشد آن‌ها دیده نشده است. اگر نوجوانان علاقه‌مند به تمرینات بدنسازی هستند؛ باید ابتدا از وزنه‌های سبک و راحت استفاده کنند. این کار اگر زیر نظر یک کارشناس و مربی ورزش انجام شود؛ اصولا به پیشرفت و افزایش قد نوجوان منجر خواهد شد.
نوجوانان در باشگاه‌ها ورزشگاه‌ها باید از تمرین برخی حرکات پرهیز کنند. حرکت اسکوات، ددلیفت، لانگز، پرس پا و سایر ورزش‌هایی که به پایین تنه فشار وارد می‌کند؛ برای نوجوانان و جوانان در حال رشد توصیه نمی‌شود. نکته دیگر این است که در باشگاه وزنه‌ای که انتخاب می‌کنید یا مربی به شما می‌دهد؛ نباید بیش از ۴۰ درصد توان بدنی شما باشد. با رعایت این موضوع لازم نیست نگرانی در رابطه با صفحات رشد خود داشته باشید.
بدنسازی اگر اصولی و با برنامه ریزی مشخص زیر نظر مربیان انجام بگیرد؛ به افزایش قد کودکان و نوجوانان تا حد قابل قبولی کمک می‌کند. فعالیت‌های ورزشی در ابتدا نباید طاقت فرسا باشند. زیرا نوجوانان را از انجام تمرینات بدنسازی دور می‌سازد و به رشد آن‌ها نیز کمک نمی‌کند.
آیا بدنسازی در سنین رشد باعث توقف قد می‌شود؟
تمرینات بدنسازی روی رشد قد کودکان و نوجوانان اثر خنثی‌ای می‌گذارد. بسیاری از محققان و اندیشمندان معتقدند که عوامل ژنتیکی، محیطی، تغذیه و حرکات کششی بیش‌ترین تاثیر را روی رشد قد در سنین بلوغ و کودکی می‌گذارد. بنابراین با وجود چنین عاملی تمرینات بدنسازی نقش فوق‌العاده‌ای در افزایش قد نخواهد داشت. نوجوانان از مکمل‌های بدنسازی بزرگسالان نباید استفاده کنند. تنها مکملی که در افزایش رشد قد تاثیرگذار است و اثر منفی روی رشد نوجوانان ندارد؛ آل آرژنین است که به افزایش رشد قدی آن‌ها تا حدودی کمک خواهد کرد.
آیا ورزش بدنسازی جلوی رشد قد را می‌گیرد؟
کودکان و نوجوانانی که با مشکلاتی همچون فشار خون بالا، اختلالات تشنجی، سابقه شیمی‌درمانی و سرطان دست و پنجه نرم می‌کنند؛ نباید تمرینات قدرتی و استقامتی انجام دهند. نکته بسیار مهمی که در این زمینه صادق است؛ تاثیر مواد غذایی بر رشد قد کودکان هنگام بدنسازی می‌باشد. هنگام انجام تمرینات بدنسازی، بدن انرژی بیش‌تری می‌‌طلبد. بنابراین در این دوران باید به خوبی کودکان و نوجوانان را تغذیه کرد.
به احتمال زیاد، این افسانه که بلند کردن وزنه مانع رشد کودکان و نوجوانان می‌شود؛ ناشی از نگرانی در مورد آسیب دیدن صفحات رشد کودکان هنگام انجام تمرینات ورزشی در باشگاه است. دکتر راب راپونی، متخصص تغذیه ورزشی معتبر، می‌گوید این تصور غلط که بلند کردن وزنه مانع رشد می‌شود؛ احتمالا از این واقعیت سرچشمه می‌گیرد که آسیب‌های وارده به صفحات رشد در استخوان‌های نابالغ می‌تواند رشد را متوقف کند.
با این حال او اشاره می‌کند که این موضوع تنها در حالی صدق می‌کند که کودک یا موجوان از فرم ضعیف بدنی، وزنه‌های بیش از حد سنگین و عدم نظارت باشد. اما این نتیجه وزنه زدن صحیح نیست. کریس ولف، متخصص طب ورزشی و متخصص ارتوپدی ترمیمی در گروه پزشکی بلوتیل، می‌گوید؛ وزنه‌برداری در کودکان زیر ۱۸ سال زمانی که به درستی اعمال شود؛ ایمن است و هیچگونه عارضه‌ای ندارد.
سخن پایانی
همان‌طور که در این مقاله بررسی کردید؛ تمرینات بدنسازی روی رشد کودکان و نوجوانان تاثیر سوء ندارد. اما باید زیر نظر مربی باشگاه یا کارشناس مربوطه انجام گیرد تا به اندازه توانایی‌هایشان فعالیت کنند. نوجوانانی که بیماری‌های ارثی همچون فشار خون، سرطان و… دارند؛ انجام تمرینات بدنسازی برای آن‌ها توصیه نمی‌شود. در نهایت اگر برنامه ورزشی مطابق با قوانین و اصول خاص انجام گیرد، نه تنها مانع از رشد قد نمی‌شود؛ بلکه تاثیر مثبتی روی رشد آن‌ها خواهد گذاشت. طبق تحقیقات علمی انجام شده تمرینات بدنسازی هیچگونه عارضه و مشکلی بر روی رشد قد نوجوانان ایجاد نمی‌کنند.
