آیا قرص اورژانسی ۱۰۰% از بارداری جلوگیری می کند؟
حتی اگر فقط یک بار رابطه جنسی محافظت نشده داشته باشید؛ ممکن است باردار شوید! قرص اورژانسی قرصی است که بعد از رابطه جنسی محافظت نشده برای جلوگیری از بارداری مصرف میشود. قرص اورژانسی فقط باید در مواقع اضطراری استفاده شود و فقط برای مدت کوتاهی کار میکند.
قرص اورژانسی چیست؟
داروی ضد بارداری اورژانسی باید در زودترین زمان ممکن، درست بعد برقراری رابطه جنسی بدون حفاظت مورد استفاده قرار بگیرد.
نحوه مصرف قرص اورژانسی
بسته به نوع قرصی که مصرف میکنید؛ قرصهای ضدبارداری اورژانسی را میتوان تا چهار یا پنج روز پس از رابطه جنسی محافظتنشده مصرف کرد. برای اطلاعات بیشتر درباره این قرصهای پیشگیری از بارداری، با پزشک یا داروساز صحبت کنید.
بهترین زمان مصرف قرص اورژانسی
قرص اورژانسی بهتر است در عرض سه روز (۷۲ ساعت) پس از رابطه جنسی محافظت نشده استفاده شود. برخی از پزشکان آن را تا پنج روز تجویز میکنند. اما شواهد کمتری در مورد عملکرد آن وجود دارد. هرچه زودتر قرص اورژانسی را مصرف کنید، بهتر عمل میکند.
نحوه تاثیر قرص اورژانسی
قرص اورژانسی آزاد شدن تخمک از تخمدانها را متوقف یا به تعویق میاندازد تا زمانی که اسپرمها دیگر در بدن شما فعال نباشند. این دارو با تغییر نحوه حرکت اسپرم در بدن شما از بارور شدن تخمک توسط اسپرم جلوگیری میکند. همچنین لازم به ذکر است که قرص اورژانسی پس از بارور شدن تخمک کار نمیکند و اگر قبلا باردار شده باشید به شما یا جنین در حال رشد آسیبی نمیرساند.
روشهای جایگزین قرص اورژانسی
به غیر از قرصها، یک دستگاه داخل رحمی (IUD) نیز وجود دارد. دستگاه IUD با جلوگیری از کاشت تخمک بارور شده به مدت ۵ تا ۷ روز پس از رابطه جنسی محافظت نشده از بارداری جلوگیری میکند. IUD با ایجاد تغییر شیمیایی در اسپرم و تخمک قبل از ملاقات، از لقاح جلوگیری میکند. IUD مسی باید در عرض ۱۲۰ ساعت (۵ روز) پس از رابطه جنسی محافظت نشده قرار داده شود.
عوارض قرص اورژانسی بر پریود
مطالعات دقیق نشان داده است که زنانی که از قرصهای اورژانسی استفاده میکنند؛ ۳ تا ۴ روز زودتر یا دیرتر از تاریخ واقعی پریود میشوند. نه فقط این، حدود ۱۳ تا ۱۴ درصد از زنان دردهای دردناک قاعدگی را تجربه میکنند.
چرخه قاعدگی زنان به طور کلی با فاصله ۲۸ روزه بین دو قاعدگی است. یک مطالعه دقیق بر اساس منظم بودن چرخه قاعدگی نشان داد که در زنانی که قرصهای اورژانسی مصرف کردهاند؛ تغییری در طول چرخه (+/- ۲ روز) و طول دوره قاعدگی (+/-۱ روز) وجود دارد. این تغییر در چرخه به دلیل تغییر هورمونی است که توسط قرص ایجاد میشود. اینکه در چه مرحله ای از تخمک گذاری قرص مصرف میشود؛ تغییرات در چرخه ماهانه زنان را تعیین میکند.
آیا قرص های اورژانسی باعث طولانی شدن پریود میشود؟
اگر قرص اورژانسی در هفته چهارم سیکل مصرف شود؛ دوره پریودی در زمان معمول خود شروع میشود. اما بیشتر از حد معمول طول میکشد. همچنین اگر قرص ضد بارداری اورژانسی در سه هفته اول سیکلهای قاعدگی مصرف شود؛ دوره پریودی خیلی زودتر از حد انتظار شروع میشود و اگر قرص ضد بارداری اورژانسی (یک بار) در دو روز قبل یا بعد از تخمک گذاری مصرف شود؛ هیچ تغییر قابل توجهی رخ نمیدهد.
از کجا بفهمیم قرص اورژانسی اثر کرده است؟
پس از مصرف قرصهای اورژانسی، وسوسه انگیز است که سعی کنید بر اساس احساس خود حدس بزنید که در بدن شما چه اتفاقی میافتد. اما متاسفانه نمیتوانید فورا تشخیص دهید که آیا این کار موثر بوده یا نه.
برخی از اولین علائم بارداری با تغییرات هورمونی مانند حساسیت سینه، حالت تهوع، خستگی یا بدخلقی در بدن شما مرتبط هستند. اما قرصهای اورژانسی نیز میتواند علائم مشابهی ایجاد کند! هیچ علامتی وجود ندارد که نشانه مطمئنی از موثر بودن آن باشد. تنها راه برای دانستن این است که تا قاعدگی بعدی صبر کنید یا آزمایش بارداری بدهید. اگر احساس اضطراب میکنید؛ میتوانید از شش روز قبل از تاریخ قاعدگی مورد انتظار خود، چند آزمایش بارداری انجام دهید.
آیا قرص اورژانسی عادت ماهانه را عقب میاندازد؟
بله بسته به زمان مصرف قرص ممکن است عادت ماهانه یک الی ۲ روز به تعویق بیوفتد. اما اگر قاعدگیها بیش از یک هفته یا بیشتر به تعویق افتاد؛ لطفا آزمایش بارداری انجام دهید تا مطمئن شوید که قرصهای اورژانسی موثر بوده اند یا خیر.
چه چیزی قرص اورژانسی را خنثی میکند؟
قرص اورژانسی میتواند در پیشگیری از بارداری موثر باشد. اما گاهی اوقات افراد آن را مصرف میکنند و همچنان باردار میشوند. در اینجا سه دلیل اصلی که چرا این اتفاق میافتد آورده شده است.
- تخمک گذاری قبل از مصرف قرص اتفاق افتاده باشد.
اگر قرص اورژانسی را بلافاصله بعد از رابطه جنسی مصرف کنید و همچنین قبلا باردار نشده باشید؛ میتواند از تخمک گذاری شما جلوگیری کند. اما اگر در زمان تخمک گذاری یا بعد از تخمک گذاری رابطه جنسی داشته باشید؛ قرص ضد بارداری اورژانسی شما موثر نخواهد بود.
- قرص اورژانسی مصرفی برای برخی از تیپهای بدن موثرتر باشد.
ارائه دهندگان مراقبتهای بهداشتی از مقیاس شاخص توده بدنی (BMI) برای گروه بندی افراد به دستههای عمومی بر اساس قد و وزن استفاده میکنند. مطالعات کنونی نشان میدهد که قرصهای ضد بارداری اورژانسی برای افرادی که BMI 30 یا بالاتر دارند؛ کمتر تاثیر دارد.
افرادی که BMI 30 یا بالاتر دارند و از روشهای پیشگیری اضطراری استفاده میکنند؛ ممکن است بیشتر از افرادی که BMI 25 یا کمتر دارند؛ باردار شوند. این بدان معنا نیست که اگر BMI شما ۳۰ یا بالاتر است، نباید از قرص اورژانسی استفاده کنید.
توجه: BMI سن فرد، جنسیت، توده عضلانی یا سایر عوامل سلامتی مانند مصرف غذا یا ورزش را در نظر نمیگیرد. همچنین بین توده بدون چربی و توده چربی تفاوتی قائل نمیشود. به این معنی که افرادی مانند ورزشکاران با چربی بدن کم هم میتوانند BMI بالایی داشته باشند.
- شما دارویی مصرف کنید که با قرص اورژانسی تداخل داشته باشد.
برخی از داروها و محصولات گیاهی میتوانند باعث شوند که قرصهای اورژانسی اثربخشی کمتری داشته باشند. در صورت مصرف داروهای دیگر، به پزشک خود مراجعه کنید تا تاثیر قرصهای اورژانسی را بدانید.
آیا بعد از مصرف قرص اورژانسی احتمال بارداری هست؟
حدود ۱ یا ۲ نفر از هر ۱۰۰ زنی که از قرص اورژانسی استفاده میکنند؛ با وجود مصرف قرصها در عرض ۷۲ ساعت پس از رابطه جنسی محافظت نشده، باردار میشوند. قرص اورژانسی زمانی موثرتر است که در اسرع وقت بعد از رابطه جنسی محافظت نشده مصرف شود.
اگر رابطه جنسی محافظت نشده پس از مصرف قرص اورژانسی اتفاق بیفتد؛ از بارداری جلوگیری نمیکند. قرص اورژانسی از همه بارداریها جلوگیری نمیکند. تخمک گذاری غیرقابل پیش بینی، نوع بدن و تداخلات دارویی میتواند اثربخشی قرصهای ضد بارداری را کاهش دهد. بنابراین اگر بعد از مصرف قرص اورژانسی پریود بعدی مورد انتظار خود را نداشتید به پزشک مراجعه کنید.
بهترین قرص اورژانسی
سازمان جهانی بهداشت لوونورژسترل و قرص الا (Ella) را به عنوان استاندارد طلایی در پیشگیری از بارداری اورژانسی اعلام کرده است. این دو قرص اورژانسی یک روش ایمن برای پیشگیری از بارداری است.
عوارض قرص اورژانسی
قرص اورژانسی میتواند عوارض جانبی جزئی از جمله حالت تهوع، استفراغ، حساسیت سینه، سر درد و لکه بینی را برای چند روز ایجاد کند. اینها معمولا جزئی هستند و بیشتر آنها ظرف ۱ تا ۲ روز بهبود میابند. همچنین دوره قاعدگی ممکن است پس از مصرف قرص اورژانسی به طور موقت نامنظم باشد.
سخن پایانی
این اطلاعات نباید به عنوان جایگزینی برای مراقبتهای پزشکی و توصیههای پزشک استفاده شود. قرصهای اورژانسی از بارداری شما پیشگیری میکند. اما ممکن است تغییراتی در درمان شما وجود داشته باشد که پزشک شما بر اساس حقایق و شرایط فردی دارو را توصیه کند.