آیا ال کارنتین برای همه مضر است؟

ال کارنیتین، شبه آمینواسیدی است که از ترکیب دو آمینواسید لیزین و متیونین به همراه یک سری ویتامین‌های ضروری در بدن تولید می‌شود و مهمترین وظیفه این ترکیب انتقال اسید‌های چرب از  بافت چربی به میتوکندری برای آزاد سازی انرژی می‌باشد. از ال کارنیتین در صنعت داروسازی و همچنین برای ساخت انواع مکمل‌های غذایی و مکمل بدنسازی استفاده می‌شود.

 

ال کارنیتین چیست

ال کارنیتین (L _ Carnitine ) از  ترکیب دو آمینو اسید  لیزین ( Lys) و متیونین (met) سنتز می‌شود که فرآیند آزاد سازی انرژی را از بافت‌های چربی ذخیره شده در بدن  به عهده دارد، کارنیتین به شکل طبیعی در بافت‌های عضلانی و کبد ساخته می‌شود و وظیفه‌ی انتقال اسیدهای چرب از بافت چربی به میتوکندری برای اکسیداسیون و ادامه چرخه‌ی کربس جهت آزاد سازی انرژی را انجام می‌دهد. این ترکیب به مقدار زیاد در پروتئین های حیوانی نظیر: گوشت قرمز، لبنیات و ماهی‌ها دیده می‌شود.

 

ال کارنیتین و انواع آن در بدن

همانطور که گفتیم ال کارنیتین ماده‌ای است که  به شکل طبیعی با کمک یک‌سری ویتامین‌های ضروری ، از ترکیب دو آمینواسید لیزین و متیونین در بدن ساخته می‌شود، به همین دلیل مصرف این ویتامین‌های ضروری نظیر: B6، B5، C که به مقدار زیاد در پروتئین‌های حیوانی وجود دارند، بسیار ضروری است چرا که این ویتامین‌ها نقش کمک آنزیمی ( کو آنزیمی ) را در بدن به عهده می‌گیرند و کامل کننده‌ی چرخه کربس برای انتقال و آزاد سازی انرژی هستند.

ال کارنیتین یک  شبه آمینواسید ضروری با  توانایی اتصال به انواع متفاوت گروه‌های عاملی است که  نتیجه‌ی این اتصالات تولید انواع گوناگون از این ترکیب در قسمت‌‌های مختلف بدن می‌باشد ، هر کدام از این ترکیب‌های تولید شده در قسمت‌های مختلف بدن، نقش و مسئولیت بخصوص و ویژه‌ای را به عهده دارند.

 

انواع ال ‌کارنیتین در بدن عبارتند از :

—  دی کارنیتین: نوع  غیرفعال  کارنیتین است و نقش آن، جلوگیری از جذب ال ‌کارنیتین  در بدن به شکل فعال می‌شود.

—  استیل ال‌ کارنیتین: بیشتر در بافت‌های عصبی یافت می‌شود و نقش آن افزایش و تنظیم سوخت وساز سلول‌های عصبی است .

—  پروپیونیل ال‌ کارنیتین:این شکل از ال کارنیتین بیشتر در بافت‌ عضلانی دیده می‌شود، به همین دلیل برای تقویت عضلات میوکارد قلب و بهبود عملکرد شریان‌های خونی بکار می‌رود .

—  ال کارنیتین  ال تارترات: شکل رایجی از ال کارنیتین است که در مکمل‌های غذایی ، مکمل‌ بدنسازی و داروها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

 

کمبود ال کارنیتین در بدن و بیماری‌های ناشی از کمبود آن

ال کارنیتین در بدن به شکل طبیعی تولید می‌شود، اما در برخی افراد به علت اختلالات ژنتیکی و یا رژیم غذایی نامناسب، بدن نمی‌تواند به شکل طبیعی ویتامین‌های لازم برای سنتز و تولید این ماده را  از مواد غذایی بدست بیاورد و در نتیجه چرخه‌ی سنتز این ترکیب دچار اختلال شده و تولید آن در بدن کاهش پیدا می‌کند . کمبود این ماده  در بدن موجب ایجاد یک سری بیماری‌ها  خواهد شد، از جمله بیماری‌های که به علت تولید نشدن و یا کاهش مقدار ال کارنیتین در بدن ایجاد می‌شوند عبارتند از :

_ آنمی و هایپرلیپیدمی، از بیماری‌های شایع در بیماران مبتلا به همودیالیز است،که به علت کمبود ال ‌کارنیتین  ایجاد می‌شود .

_ کمبود طولانی مدت این ترکیب  در بدن  سبب ضعیف شدن میوکارد قلبی شده و در نتیجه‌  باعث ایجاد بیماری‌‌های قلبی و عروقی می‌شود.

_  تحقیقات دانشمندان به تازگی نشان داده است که کمبود نوع خاصی از ترکیبات ال کارنیتین به نام استیل ال کارنیتین تاثیرات بسیار زیادی بر روی واکنشات و فرآیند‌های متابولیسمی سلول‌های مغزی می‌گذارد و از جمله بیماری‌های شایع که به علت کمبود  استیل ال کارنیتین ایجاد می‌شود، آلزایمر و افسردگی‌های شدید است.

 

کاربرد ال کارنیتین

امروزه از این ترکیب به عنوان دارو ، برای درمان بسیاری از بیماری‌ها استفاده می‌شود، همچنین بیشترین  کاربرد آن در مکمل‌های غذایی و بدنسازی است ، که به شکل  قرص ، پودر و مایع  دیده می‌شوند.

 

استفاده از ال کارنیتین به عنوان دارو

این ترکیب موارد مصرفی  فراوانی دارد و به عنوان پایه درمانی برای بسیاری از بیماری‌ها بکار می‌رود. از جمله  این موارد عبارتند از :

_ افرادی که  به انواع مختلفی از سندرم‌درد مبتلا هستند . سندرم‌درد نوع خاصی از سندرم ‌ها است، که به علت اختلال در پایانه‌های سیناپسی  سیستم عصبی مرکزی به وجود می‌آید و برحسب مقدار آسیب و نوع اختلال به وجود آمده، سطح بندی می‌شود . ال کارنیتین می‌تواند برای  بیمارانی که در درمان این نوع از سندرم از سدیم والپروات  استفاده می‌کنند ، نقش بهبود دهنده و کاهش علائم را داشته باشد.

_  از این ترکیب برای پیشگیری از ابتلای افراد همودیالیز به آنمی و دیس لیپیدمی استفاده می‌شود.

_ کسانی که مشکلات کلیوی دارند و دیالیز می‌شوند، برای پایدار نگه داشتن سطح آلبومین خون خود نیاز به مصرف ال کارنیتین دارند.

_ برای درمان افراد مبتلا به بیش فعالی

_ افراد مبتلا به دیابت نوع دو که وابسته به انسولین است .

_  درمان ناباروری در مردان با کمک به افزایش اسپرم زایی

_  درمان کمکی برای کاهش علائم خستگی‌های مزمن ، بالاخص در بیماران مبتلا به ام اس چرا که یکی مهمترین مشکلاتی که مبتلایان به ام اس با آن درگیر هستند خستگی‌های  مزمن و شدید است .

_  کمک به کاهش علائم و افزایش تاثیرگذاری دارویی بر روی بیمارانی  نظیر:  بیماران مبتلا به اوتیسم  و تالاسمی بتا

_  تسریع فرآیند بهبودی در بیماران مبتلا به هپاتیت C

_  برای درمان بیمار‌های کبدی نظیر: سیروز کبدی

_ تسریع در درمان بیماران مبتلا به سندرم رت : سندرم رت نوعی بیماری در نوزادان است که باعث کاهش عملکرد مغزی  و نقص در فرآیند رشد و تکامل نوزادان می‌شود که این نوع از بیماری بیشتر در نوزادان دختر دیده می‌شود.

 

استفاده از ال کارنیتین در مکمل‌ها

_ پرکاربردترین موارد مصرفی این ترکیب در مکمل‌های رژیمی و غذایی است، یکی از نتایجی که  این ترکیب به واسطه تجزیه بافت چربی در بدن ایجاد می‌کند، لاغری است .لاغری یکی از دلایل مهم استفاده از این ترکیب  به عنوان مکمل غذایی در برنامه رژیم غذایی افراد با وزن بالا می‌باشد. گروه هدف این مکمل های غذایی بیشتر زنان باردار، زنان شیرده ، کودکان  و افراد با وزن بالا می‌باشند.

_  از دیگر کاربردهای مهم ال کارنیتین استفاده از این ترکیب در مکمل بدنسازی است ، این ترکیب باعث تقویت عضلات بدن می‌شود و با تولید انرژی زیاد،  این امکان را برای  ورزشکاران  فراهم می‌کند که بتوانند  ورزش‌های سنگین  را حتی در مدت زمان  طولانی انجام بدهند. به همین دلیل یکی از ترکیبات مهمی است که در رژیم غذایی ورزشکاران بکار می‌رود.

 

فواید استفاده از ال کارنیتین

علاوه بر استفاده به عنوان دارو و مکمل ، استفاده از این ترکیب به صورت روزانه می‌تواند  تاثیرات خوبی بر سلامت بدن، حتی در افراد سالم نیز داشته باشد که مهمترین این تاثیرات عبارتند از :

_  افزایش استقامت بدن : افزایش استقامت بدن در ورزشکاران یکی از مهمترین موارد  مصرف ال کارنیتین است ، زیرا همانطور که بیان کردیم این ترکیب با تاثیرگذاری بر روی  چرخه متابولیسم عضلات و آزاد سازی انرژی می‌تواند  موجب تقویت و افزایش استقامت  ماهیچه‌های بدن شود.

_ کاهش درد‌های عضلانی بدن: این ترکیب با تاثیرگذاری بر روی چرخه‌های بی‌هوازی عضلات بدن مانع از تولید اسید لاکتیک در آن‌ها می‌شود و در نتیجه باعث کاهش درد‌های عضلانی بعد از انجام کار‌های سنگین و یا ورزش‌های سنگین می‌‌باشد.

_ افزایش گلبول قرمز خون ( RBC) : مصرف ال کارنیتین می‌تواند باعث افزایش تعداد گلبول‌های قرمز خون شده و سطح اکسیژن رسانی را افزایش دهد به همین دلیل در ورزشکاران که ورزش‌های سنگین انجام می‌دهند و همچنین در درمان بیماران همودیالیز برای جلوگیری از مبتلا شدن به بیماری آنمی و افراد با مشاغل سخت نیز مصرف می‌شود.

 

عوارض استفاده از ال کارنیتین

تا به امروز عوارض جدی از مصرف آن گزارش نشده است .تنها موارد مشاهده شده در افرادی بوده است که این ترکیب را در دوز‌های بالا مصرف کرده‌اند. .عوارض ال کارنیتین عبارتند از :

_  تشنج

_ سردرد

_ در برخی افراد باعث ایجاد بوی بد بدن می‌شود، که ناشی از هیدرولیز تری متیل آمین است.

_ در دوز‌های مصرفی بالا تهوع و دل درد همراه با اسهال نیز مشاهده شده است .

 

یک سوال پرتکرار، آیا ال کارنیتین برای همه مضر است ؟

در جواب این سوال  باید بگوییم خیر ، چرا که استفاده از این ترکیب تنها در دوزهای بالا و در موارد خاص مشکل آفرین می‌شود.

به طور مثال :

– برخی از گروه‌های پرخطر مانند: زنان باردار، شیرده و کودکان که باید تحت نظر پزشک از این ترکیب استفاده کنند.

– در بیماران مبتلا به کم کاری تیروئید: چرا که مصرف این ترکیب در بیماران مبتلا به کم کای تیروئید باعث تشدید بیماری آن‌ها خواهد شد.

– این دارو برای افراد که مبتلا به بیماری صرع و یا تشنج هستند ‌می‌تواند خطر آفرین باشد.

– تداخل داروی با دارو‌های نظیر: وارفارین (برای درمان بیماران مبتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی بکار می‌رود ) ، کاهش اثر بخشی داروهای کم کاری تیروئیدی  مانند :  لووتیروکسین …دارد .